Qore Axmed M. Saleebaan
Hargeysa (Dawan) Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka ee Jamhuuriyadda Somaliland ayaa muujinaysa hoggaan iyo go’aan adag oo ku aaddan horumarinta adeegyada caafimaadka dalka. Dhowr dhacdooyin iyo mashaariic muhiim ah oo todobaadkan la fuliyey ayaa cadeyn u ah sida ay wasaaradda uga go’an tahay in bulshada Somaliland ay hesho adeegyo caafimaad oo tayo leh, la heli karo, isla markaana daboolaya baahiyaha caafimaad ee kala duwan.
Furitaanka qaybta cusub ee adeegga gargaarka deg-degga ah ee Cusbitaalka Weyn ee Gabiley oo ay si rasmi ah ay xadhigga uga jareen Maayarka Gabiley, Isuduwaha Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka Gobolka, iyo Agaasimaha cusbitaalka ayaa ah tallaabo muhiim ah oo lagu xoojinayo awoodda dalka ee lagu badbaadinayo nolosha bukaannada xaaladaha adag ku jira. Qalabka casriga ah iyo adeegyada tayo sare leh ee qaybtaan cusub waxay sare u qaadi doonaan hufnaanta iyo tayada guud ee adeegyada caafimaad ee gobolka Gabiley, taasoo bulshada deegaanka u sahlaysa helitaanka daryeel caafimaad oo degdeg ah.
Sidoo kale, daahfurka adeegga tallaalada joogtada ah ee laga hirgeliyey xarumaha caafimaadka gaarka loo leeyahay ayaa ah guul kale oo weyn. Wasiirka Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka, Dr. Xuseen Bashiir Xirsi, ayaa muujiyey sida tallaabooyinkan cusub ay uga qayb qaadanayaan ballaadhinta adeegyada caafimaadka, gaar ahaan kor u qaadista fursadaha helitaanka tallaalka carruurta iyo bulshada guud ahaan. Heshiiska wada shaqeynta ee u dhexeeya Wasaaradda iyo cusbitaallada gaarka loo leeyahay ayaa xaqiijinaya joogtaynta adeegyada tallaalka iyo isku xidhka xogta tallaalka ee nidaamka caafimaadka qaranka.
Waxaa kaloo mudan in la bogaadiyo kormeerka iyo taageerada joogtada ah ee loo fidiyo xarumaha caafimaadka bulshada, sida kormeerka laga sameeyay xarumaha Hooyada iyo Dhallaanka ee Barnaamijka Marwo Caafimaad, iyo tababarada lagu taageerayo kooxaha talaalka ee ka hawlgala gobollada sida Awdal. Tallaabooyinkan ayaa muhiim u ah xaqiijinta tayada ololaha tallaalka, gaar ahaan ololaha muhiimka ah ee cidhibtirka cudurka dabaysha (Polio Campaign).
Dadaalladan oo dhan waxay muujinayaan sida Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka Somaliland ay uga go’antahay inay hirgeliso adeegyo caafimaad oo la isku halayn karo, casri ah, isla markaana la jaanqaadaya baahiyaha bulshada. Horumarkan caafimaad wuxuu saldhig u yahay kobaca guud ee bulshada, isagoo gacan ka geysanaya horumarinta nolosha dadka iyo dhismaha mustaqbal caafimaad qaba oo Somaliland leedahay.
Dhinaca kale, Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka Jamhuuriyadda Somaliland oo si joogto ah uga shaqeysa horumarinta caafimaadka taranka bulshada ayaa todobaadkan waxay soo qabanqaabisay shir muhiim ah oo lagu falanqeeyay horumarinta caafimaadka taranka, waxqabadka saddexdii bilood ee la soo dhaafay ee wasaaradda iyo qorsheynta hawlaha mudnaanta leh ee saddexda bilood ee soo socda. Kulankan oo ay ka qayb galeen Agaasimayaasha Waaxyaha iyo shaqaalaha Wasaaradd, qaar ka mid ah hay’adaha Wasaaradda kala shaqeeya caafimaadka taranka iyo masuuliyiin kale, ayaa diiradda lagu saaray kor u qaadida tayada adeegyada iyo xaqiijinta qorshe mideysan oo wax ku ool ah. Tallaabooyinkan joogtada ah waxay door muhiim ah ka ciyaarayaan hagaajinta nolosha bulshada iyo daryeelka caafimaad ee taranka Somaliland.
Gunaanad:
Waxqabadka ballaadhan iyo dadaallada joogtada ah ee ay Wasaaradda Horumarinta Caafimaadka Jamhuuriyadda Somaliland ka wado dhinacyada adeegyada caafimaadka guud iyo gaar ahaan caafimaadka taranka, waxay si cad u muujinayaan hoggaan hufan, himilooyin fog, iyo go’aan adag oo ay wasaaraddu ku wajahayso horumarinta caafimaadka dalka. Furitaanka adeegyo casri ah, hirgelinta tallaalo joogto ah, taageerada barnaamijyada bulshada, iyo qorsheynta istiraatiijiyadeed ee joogtada ah ayaa saldhig u ah in bulshada Somaliland ay hesho daryeel caafimaad oo tayo leh, la isku halayn karo, isla markaana la jaanqaadaya baahiyahooda.
Waxaan u hambalyeynaynaa Wasaaradda dadaalka weyn ee ay ku bixisay horumarinta adeegyada caafimaadka, waxaanan ku boorinaynaa inay sii wado shaqadan qiimaha badan si loo gaadho mustaqbal caafimaad oo ifaya oo Somaliland leedahay.