Hargeysa (Dawan)- Maamulaha Madaarka Hargeysa ee Cigaal International Airport Maxamed Yuusuf Ismaaciil iyo Taliyaha Laanta Socdaalka ee Madaarkaasi Gaashaanle Cabdi Saleebaan Aadan ayaa shalay shir jaraa’id oo ay si wada jir ah ugu qabteen xarunta Madaarka waxay ku soo bandhigeen 320 baasaaboor oo Foojari ah, oo dad ay doonayeen inay sifo sharci darro ah ugaga dhoofaan madaarka.
Masuuliyiintan ayaa sidoo kale farriin adag u diray dadweynaha iyagoo ugu baaqay in aanay isku dayin in Dukumantiyo sharci darro ah, ama baasaabooro aanay lahayn inay kaga dhoofaan Madaarka Caasimada ee Cigaal, waxaanay masuuliyiintani sheegeey in ciddii arintaas ku kacda Maxkmad la hor gayn doono.
Shirkaasi jaraa’id ayaa waxa ugu horayn ka hadlay Taliyaha Laanta socdaalka ee Madaarka Gaashaanle Cabdi Saleebaan Aadan waxaanu yidhi, “Waxaanu maanta (shalay) isugu kiin yeedhnay warbixin kooban in aanu ka bixinno qaabka iyo nidaamka Laan socdaal ahaan (Emigration) aanu uga shaqaynay madaarka mudadii laga soo guuray Madaarka Berbera, iyo ilaa hadda, dadka sifaha sharci darada ah isugu dayayey inay ama uga dhoofayey madaarkeena ee aanu ku qabanay, tiradooda iyo baasaaboorada ay siteen, wadamada ay kala yihiin, meelaha ay u socdeen, iyo qaababka ay adeegsanayeen ee ay nagu soo marayeen, markii Berbera laga soo wareegay Wasaaradda Duulista Wasaaradda Arimaha Gudaha iyo Laanta socdaalka waxay go’aansadeen in la xakameeyo dadkan sida sharcidarada ah u doonaya inay madaarada iyo xuduudahaba uga baxaan, Xukuumaduna waxay go’aansatay arintaas in la xakameeyo,”
Taliyaha Xafiiska Laanta Socdaalka ee Madaarka ayaa sidoo kale intaasi ku daray “Markaa Laan socdaal ahaan waxaanu maanta(shalay) soo bandhigaynaa oo maamuluhuna nagu weheliyo, Madaarkan Caalamiga ah ee Cigaal mudadii uu shaqaynayey baasaboorada la qabatay ee sida sharcidardada ah uga baxayey, waxay dhan yihiin 320 (sadex boqol iyo labaatan) basaaboor, oo noqonaysa hal sano gudaheed, August 2013-kii, ayaa la furay madaarka ilaa January 2015-ka oo maanta ah, 320 baasaaaboor, waxa ay noqonayaan wadamadoodu oo ay isugu jiraan wadamo badan oo ay ka mid yihiin Maraykanka, Ingiriiska, Iswiidhan, Dheenmarak, Norwey, Holland, Biljam, Talyaaniga,wadamada yurub oo dhan iyo Kanada dhamaantood way ku jiraan, wadan aan baasaboorkiisu halkan kujirin ma jiro sida aad arkaysaan.”
“Dadkaasi waxa ay kala yihiin dad baasaboor foojari ah oo aan sharci ahayn watay iyo dad isu ekaanshiiyo ah oo sita basaboor qof ay isu eg yihin, oo aan lahayn basaboorka uu sito, labadaa qaybood ayey u qaybsamaan,” ayuu yidhi Gaashaanle Saleebaan waxaanu intaa ku daray “ waxa kale oo jira dad fiisayaal sharci darro ah sitay, oo aanay wadamadii lahaa soo saarin oo meelo kale laga soo saaray, sida Angola, Musanbiig , Koonfur Afrika, Sudan, Masar, Yaman, wadmadaas oo dhan waxaa ka soo baxa fiisayaal sharci darro ah, oo wadankii lahaa si sharci ah aanay u soo saarin, Thailand waa ka mid oo dad mukhalisiin ah ayaa soo saara dadna waa lagu tahriibinayaa iyagana ilaa hada dadkaanu celinay waa ilaa 140 qof oo aanu basaboorada dib ugu celinay oo aanu ka joojinay in ay madaarka ka dhoofaan, way jiraan dabcan basabooro sharci ah iyo fiisayaal sharci ah sita oo lama celiyo iyaga, oo markaanu baadhnay aanu ogaanay in ay sharci yihiin, laakiin inta badan fiisayaasha sida qaloocan meelaha looga soo saaro iyo baasabooradan sharci darrada ah ee la sitaa madaarkan waa laga mabnuucay taasina waa Siyaasadda Xukuumadda Jamhuuriyadda Somaliland ay ku maamulayso Madaaradeeda iyo xuduudaheeda, hadaba dadkeena waxaanu u soo jeedinayaa inay ka waantoobaan arrimahaas oo aanay ku kharash garoobin sharci darro waayo waanu qabanayaa”
Gaashaanle Cabdi Salaabeen ayaa sidoo kale intaas ku daray “ dadka waxaan leeyhay ha iibsanina baasaabooradaas, hantiiidana wax kale ku isticimaala, dadka arintaas waan ugu digayaa, waana la joojiyey, wakhtiyadii hore dadka waanu ka qaadi jirnay uun Baasaaboorka, dadka waanu iska siin dayn jirnay, laakin maanta shir halkan ka dhacay waxa lagu go’aamiyey in qofka maxkamad lagu saaro hadii lagu qabto Dukumanti sharci darro ah.”
Maamulaha Madaarka Caalamiga ah ee Cigaal Maxamed Yuusuf Ismaaciil oo isaguna shirkaasi Jaraa’id ka hadlay ayaa yidhi “Si aanu u ilaalino sharciga, iyo sumcada madaarka Caasimada, waxa aanu diyaar u nahay inaanu samayno tab kasta oo aanu kula dagaalamayno dadka doonaya inay sifaha sharci darrada ah, ugu dhoofaan madaarkan, anaga oo kaashanayna hay’adaha ku shaqada leh, arrintaas si aanu wax ugu qabano waxaanu u tababarnay shaqaale u carbisan sidii ay u baadhi lahaayeen cid kasta oo sidata dukumanti sharci darro ah, markaas waxaanu ka Wasaaradda Duulis ahaan iyo ka Xukuumad ahaanba aanu balan qaadaynaya in aanu talaabo adag ka qaadayno qof kasta oo ay ku soo baxdo arrimahaas uu Taliyaha Socdaal ka hadlay, qofkaasna la hor geyn doono maxkamada.”
Maamule Maxamed Yuusuf Ismaaciil ayaa sidoo kalena sheegay in dadka doonaya inay madaarka sifaha sharci darada ah kaga dhoofaan inay la yimdaan qaabab kala duwan taasna ay ku baraarug san yihiin waxaanu yidhi “waxaanu ogsaanahay in xeelado iyo tabo kala duwan ay la yimaadaan dadkaas oo doonaya inay madaarka sida sharci darrada ah uga dhoofaan, waxaanu ku kalsoonahay in aanu leenahay awood aanu ku xaqiijin karno sharciga ay sitaan saxnimadiisa, waxa kale oo aanu ku kalsoonahay inaanu haysano shaqaale u tababaran arrimahaas iyo sida loola tacaaalo, mar labaad dadka waxaan ugu digaynaa inay ku soo tallo galaan inay madaarkan ka dhoofaan iyaga oo sharcigoodu uu khaldan yahay.”
By: Faysal Xiis Weerar(Afgaab)
Dawannews Hargeysa office