Hargaysa (Dawan)- Guddiga Doorashooyinka Qaranka Jamhuuriyadda Somaliland, ayaa shalay kulan la yeeshay qaar ka mid ah ganacsatada waaweyn ee dalka iyo Rugta ganacsiga Somaliland.
Kulankaasi oo ka qabsoomay xarunta guddiga doorashooyinka ee magaalada Hargeysa, waxay ganacstada ugu soo bandhigeen kaalinta ay bulshadda ku dhex leeyihiin iyo saamaynta ay ku yeeshaan xiliyadda doorashooyinka.
Guddoomiyaha komishanka doorashooyinka Somaliland, C/qaadir Iimaan Warsame, oo shirkaas ka hadlay ayaa faahfaahin ka bixiyay u jeeddada kulanka ay la yeesheen Ganacsatada, ayaa tilmaamay kulankaasi mid looga gol-leeyahay sidii Ganacsatada iyo komishanku uga wada socon lahaayeen arrimaha la xidhiidha doorashadda madaxtooyadda ee inagu soo foolka leh. Waxaanu yidhi “Waa in qollo kastoo lexejeclo ka qabta wadanka aanu aragno, oo aanu lexejecladaa-na tusno, isla markaana ka wada tashano, la iska-na war hayo, oo haddii ay Ganacsatada tahay, haddii ay culimadda tahay iyo haddii ay dadka caadiga ah tahay-ba, aynu ka war hayno geedi-socodka doorashadda ay inooga hadhay mudadda bisha iyo dheeraadka ah”.
Waxa kaloo uu sheegay guddoomiyaha gudiga doorashooyinka in komishan ahaan ay si aad ah ugu diyaar garoobeen qabashadda doorashadda, isla markaana qaybtii u horaysay ee qalabka loo adeegsanayo doorashadda ay Sabtidii doraad dalka soo gaadheen, iyadoo la filayo in qaybta ugu danbaysaana ay dalka soo gaadhi doonto 13-ka bisha October ee soo socota.
“Waxaanu idiin sheegaynaa in aanay xagayaga (komishanka), anagoo la kaashanayna ILLAAHAY (SWT) aanay waxba naga xumayn. Farsamo ahaana diyaar ayaanu u nahay qabashadda doorashadda. Waxaana shalay (doraad) inoo soo degay qalabkii, waanu is-daba socdo, iyadoo qaybta ugu danbaysa qalabka lagu qabanayo doorashadda uu iman doono bisha October 13-keeda.
Bisha October 20-keedda ama 21-keedda ayaanu ololaha doorashadda madaxtooyadu bilaabmayaa. Inta ka horaysa ololaha ayaanu jeclaysanay in aanu la hadalno dadka, qolooyinka qaadhaan bixiyeyaasha ah (donors) waanu la kulanay kulamo ayaanu iyagana yeelanay, cid kastaa-na way og tahay meesha la marayo, waxa inoo qabsoomay iyo meesha aynu u socono”ayuu yidhi C/qaadir Iimaan Warsame.
C/fataax Ibraahim Xasan, oo ka mid ah xubnaha komishanka doorashooyinka oo isna halkaasi ka hadlay ayaa ganacstadda u sheegay in ganacsatadu ay saamayn aad u weyn ku leeyihiin dalka, isla markaana meel kastaba uu ganacsigoodu yaallo.
Sidaas darteed-na looga baahan yahay Ganacsatada in ay ka shaqeeyaan nabadgelyadda maadaama oo aanay ganacsatadu ka maarmi Karin nabadgelyadda. Waxaanu yidhi “Ganacsatada waxoodu ma aha wax ku kooban qayb ka mid ah bulshadda, waa cid kastaba cid gaadhi karta. Dhinacyadaa kala duwan gaadhi taankooduna, oo ay dhinaca wanaagsan u tusaan, iyaduna waxay saamayn wanaagsan ku yeelan kartaa in natiijo wanaagsani ay doorashadda ka soo baxdo.
Ganacsatadu waxay door laxaad leh ku leeyihiin qabsoomida doorashadda, ka hor markay dhacayso iyo kadib markay dhacdo, intaba way ku leeyihiin. Markaa maanta (shalay) arrinta aynu u joogno nuxurkeedu waxay tahay, doorka ay ganacsatadu ku leedahay doorashadda”.
Dhinaca kale ganacsadaha caanka ah ee Maxamed Siciid Ducaale (Dahabshiil), oo ku hadlayay Af-ka Ganacsatada oo kulankaasi ka hadlay ayaa hoosta ka xariiqay ka ganacsato ahaan in aanay marnaba danni ugu jirin in wax rebshado ah ay dalka ku yimaadaan xiliga doorashadda.
Dahabshiil, oo arrimahaasi ka hadlayayna waxa uu yidhi “Anagu waxaanu nahay ganacsatadii, dhibaato ma rabo. Wax baa naga daadsan, Beedkaas (caruurta) ayaa naga yaalla, dalkana waanu aaminay, xarumihii ganacsigayaga ayaana ku yaalla. Dhulka kale waanu soo mar-marnaa uune, xaruntayadu waa halkan (Hargaysa), meesha carruurtii noo taallo, meesha lacagtii noo taallo, meesha aanu aaminay ee waxayagii ay noo yaalaan waa dalkan Somaliland ama magaaladan (Hargaysa).
Ma doonayno intaa in le’eg oo dhibaato ahi in ay dhacdo, xataa in mudaharaad dhaco dooni mayno, in muran dhaco ma rabno. Wixii aanu qaban karno waanu qabanaynaa anagu (Ganacsatada), waanan ka odayaynaynaa, waanan la hadlaynaa. Kolay Gari laba nin kama wada qoslisee”.
Guddoomiyaha Rugta ganacsiga Somaliland Maxamed Shugri Jaamac, oo isna kulankaasi hadal ka jeediyay ayaa sheegay in danta dalka, dadka iyo ganacsataduba ay ku jirto in doorasho wanaagsan oo aan keenin wax rebshado ah ay dalka ka dhacdo.
Sidoo kale-na sumcadda komishanka doorashooyinku ay ku jirto doorashadda oo si qurux badan u dhacdo iyo natiijadda oo ay dhinacyadda tartamayaa aqbalaan. “Anaga (Ganacsatada) dantayadu waxay ku jirtaa nabadgelyo, ninkii taa (nabadda) wadda ayuunbaanu saaxiib nahay. Ninkii ta kale (nabadgelyo darro) wadda ayuunbaanu col nahay. Waayo? Haddii nabadgelyo darro ay dhacdo cidda Beedkoodii dhulka ka yaallaa waa anaga (Ganacsatada), ee ay saamaynta kowaad ku yeelanayso.
In doorashadu ku dhacdo sidaa quruxda badan ee aad u sharaxdeen, dantiina iyo dantayaduba way ku jirtaa, oo isku dan ayaynu nahay. Idinkuna (komishanka) gar-sooreyaal ayaad tihiin, oo dantiinu waxay ku jirtaa gartiina in la qaato, xukunka haddii la qaato nabadgelyo darro dhici mayso, oo nabad ayaa jirta. Cabsidu waxay imanaysaa, haddii garta la diido. Markaa labadeenaba (komishanka iyo ganacstadda) danteenu waxay ku jirtaa in xukunkiina la qaato”ayuu yidhi Maxamed Shukri.
Dawannews Hargeysa office