Dhaq-dhaqaaqa Xizbullah ee Lubnaan ayaa Salaasadii shalay ku dhawaaqay in ay u doorteen hoggaamiye ku-xigeenka kooxda Naciim Qasem in uu beddelo Hassan Nasrallah ka dib markii uu ku dhintay duqayn ay Israel ka gaysatay koonfurta Beirut bishii hore. “Golaha Shuurada ee maamula Xizbullah waxay isku raaceen in ay u doortaan…Sheekh Naciim Qassem in uu noqdo xoghayaha guud ee Xizsbullah,” ayey kooxda ay taageerto Iran ku sheegtay bayaan ay soo saartay, in ka badan bil kadib dilkii Nasrallah.
Xizbullah ayaa ballan qaaday in ay sii wadi doonto “ololka wax-iska-caabbinta” ilaa laga gaadhayo guul ka dhan ah Israa’iil ka dib markii uu dagaal buuxa qarxay 23-kii September. Qassem waxaa doortay golaha shuurada oo ka kooban shan xubnood, waana golaha ugu muhiimsan ee gaadha go’aanada kooxda, laba maalmood ka hor inta aan lagu dhawaaqin Talaadada, sida ay sheegeen ilo ku dhow Xizbullah.
Ilo-wareedka oo codsaday in aan la magacaabin sababo la xidhiidha in aan loo ogoleyn inuu la hadlo warbaahinta, ayaa sheegay in gole cusub oo Shuura la dooran doono kadib marka uu dagaalku dhamaado. Goluhu wuxuu markaas doorbidi karaa inuu doorto hogaamiye cusub ama uu Qassem ku sii hayo jagada ugu sareysa, sida uu sheegay ilo-wareedka.
Qassem, oo xubin ka ah golaha shuurada ee kooxda, waxa uu muddo dheer ka hoos shaqaynayey Nasrallah, oo ahaa hoggaamiye dheer oo ka mid ahaa shakhsiyaadka ugu saamaynta badan ee Bariga Dhexe. Hashem Safieddine, oo ahaa madaxa golaha fulinta ee Xizbullah, ayaa markii hore loo saadaalinayay inuu bedeli doono Nasrallah. Laakin isagana waxaa lagu dilay duqeyn ay Israa’iil ka gaysatay duleedka koonfureed ee Beirut wax yar ka dib dilkii Nasrallah. Qassem, oo 71 jir ah, waxa uu ka mid ahaa aas-aasayaashii Xizbullah sannadkii 1982-kii, waxaana uu ahaa ku xigeenka xoghayaha guud ee xisbiga tan iyo sannadkii 1991-kii, sannad ka hor intii aanu Nasrallah xilka qaban.
Waxa uu ku dhashay Beirut 1953-dii, waxa uuna ka tirsan yahay qoys ka soo jeeda tuulada Kafar Fila oo ku taalla xuduudka Israa’iil. Waxa uu ahaa sarkaalkii ugu sarsareeyey ee Xizbullah ee sii waday ka soo muuqashada fagaaraha ka dib markii Nasrallah uu inta badan is-qarinayey ka dib dagaalkii ay kooxdu la gashay Israa’iil 2006-dii.
Tan iyo markii Nasrallah uu ku dhintay duqayn cirka ah oo Israa’iil ay fulisay 27-kii September, Qasem waxa uu jeediyey saddex khudbad oo telefishinka laga sii daayay, isaga oo ku hadlaya Carabi rasmi ah oo ka duwan kii lahjad Lubnaaniga ee uu jeclaa Nasrallah.
Qasem waxa uu sheegay in awoodda Milatari ee Xizbullah ay tahay mid taagan, waxa uuna taageeray dadaallada uu wado afhayeenka baarlamaanka Nabih Berri ee uu ku dhex-dhexaadinayo xabad joojin. Khudbadii ugu dambeysay ee uu jeediyay 15-kii October, Qassem wuxuu ku sheegay in xabbad joojintu ay tahay sida kaliya ee Israa’iil ay ku dammaanad qaadi karto dib u soo celinta dadkeeda deggan waqooyiga.
Dagaalka Israel iyo Xizbullah ayaa qarxay bishii hore ka dib ku dhawaad sanad oo ay rasaas isku weydaarsanayeen xuduudda. 23-kii September, Israa’iil waxa ay kordhisay duqaymaha ay ku hayso Xizbullah, waxayna Lubnaan u dirtay ciidamo dhulka ah. Dagaalku waxa uu Lubnaan ku dilay in ka badan 1,700 oo qof tan iyo September 23, sida ay ku warrantay wakaaladda wararka ee AFP oo soo xiganeysa tirooyinka wasaaradda caafimaadka, inkasta oo tirada dhabta ah ay u badan tahay in ay intaas ka badan tahay.
Milatariga Israa’iil ayaa sheegay in 37 askari ay ku dhinteen ololahooda Lubnaan tan iyo markii ay billaabeen howlgallada dhulka 30-kii September.