Madaxweynaha Uganda Yoweri Museveni ayaa saxeexay sharciga wax ka bedellaya garsoorka kaas oo ogolaanaya in mar kale dadka rayidka ah lagu maxkamadeeyo maxkamad militari marka ay jiraan xaalado gaar ah.
Sharci hore oo fasaxaya dacwadaha noocan oo kale ah ayaa maxkamadda sare ku xukuntay mid aan dastuuri ahayn bishii Janaayo.
Xukunkaas ka hor, dadka rayidka ah waxaa la geyn karaa maxkamadda ciidamada qalabka sida haddii lagu helo qalab ciidan sida qoryo ama dareeska ciidanka. Dhaqdhaqaaqayaasha ayaa ka cawday in sharciga loo adeegsaday in lagu dhibaateeyo dadka dhaleeceeya dowladda.
Xildhibaanada ayaa wax ka bedelka ku sameeyay bishii hore iyada oo ay ciidamo badan ku sugan yihiin, isla markaana ay qaadaceen xildhibaanada mucaaradka ah, kuwaasi oo ku dooday inay jabineyso go’aankii maxkamadda sare ee dalka.
Bishii Janaayo, garsoorayaashu waxay sheegeen in maxkamadaha militarigu aanay ahayn kuwo dhexdhexaad ah ama aan awood u lahayn inay fuliyaan hawlaha garsoorka, bulshada caalamiga ah ee xuquuqul insaanka ayaa sidaas sheegtay.
Wax-ka-beddelku wuxuu u muuqdaa inuu isku dayo oo uu wax ka qabto arrimaha qaarkood.
“Sharcigu wuxuu si adag ula macaamili doonaa dembiilayaasha rabshadaha wata, wuxuu joojin doonaa samaynta kooxo siyaasadeed oo mintidiin ah oo doonaya inay dumiyaan hababka dimuqraadiyadda, iyo in la hubiyo in amniga qaranka uu ku xiran yahay saldhig adag oo aasaasi ah”. Afhayeenka ciidamada Col Chris Magezi ayaa ku qoray X ka dib markii sharciga ay ansixiyeen xildhibaannada .
Balse hogaamiyaha mucaaradka Bobi Wine ayaa sheegay in sharciga loo adeegsan doono isaga iyo kuwa kale. “Dhammaan annaga mucaaradka ah waxaa nala beegsanaya falka,” ayuu u sheegay wakaaladda wararka ee AFP.
Muddo sanado ah, dhaqdhaqaaqayaasha ayaa ku doodayay in maxkamadaha militariga ay dowladdu u adeegsato in lagu aamusiyo dadka ka soo horjeeda, iyada oo dadku ay ku andacoonayaan in caddaynta la dhigay.
Kiis aad loo hadal hayo oo dhawaanahan dhacay ayaa daba socday xadhiga bishii November ee lagu xidhay Kizza Besigye oo muddo dheer hoggaaminayey mucaaradka. Waxaa laga soo qabtay dalka dariska la ah Kenya, waxaana laga soo gudbiyay xadka, kadibna waxaa lagu soo oogay maxkamada ciidamada qalabka sida in uu watay bastoolado iyo in uu doonayay in uu hub ka soo iibsado dalka dibadiisa, taasi oo uu beeniyay.
Eedeymahaas waa la laalay, oo kuwo kale lagu beddelay, markii kiiskiisii loo wareejiyay maxkamad rayid ah ka dib markii ay xukuntay Maxkamadda Sare.