Qormadeena todobaadkan ee DEEGAAN JIRRE, waxaynu ku soo qaadan doonaa wasaaradda Deegaanka iyo Isbedelka Cimilada Somaliland ayaa goboladda dalka qaarkood ka fulisay olole bulshadda lagu wacyigelinayo oo ku saabsan ilaalinta iyo daryeelka Duur joogta.
Waxaanay wasaaradu wacyigelintaasi 6-dii bishan January ka bilawday kana fulisay goboladda Gabiley iyo Awdal, halka 7-dii isla bishaasina ka fulisay magaaladda Berbera iyo degaamadda gobolkaasi, iyadoona lagu xigsiiyay isla 8-deedii bishaasi oo laga fuliyo gobolka Togdheer.
Ololahani wacyigelineed waxaa qayb ka ah Birro lagu xidhaayo ama lagu dhejinaayo Kaantaroolada laga soo gallo magaalooyinka waddanka oo dhan.
Taasooo Derawalada Gadiidka loogu sheegaayo inay ilaaliyaan duur joogta ku soo beeganta jidadka xiliga ay maraayaan waddooyinka, maadaama oo ay inta badan dhacdo in xiliyadda habeenkii ay baabuurtu jiidhaan duur joog kala duwan.
Waxaana barnaamijkaasi wacyigelinta ah fulinaysa wasaaradda deegaanka iyo isbedelka cimiladda Somaliland gaar ahaana waax duur joogta, kaasoo ay ka qayb qaadanayaan ama fulinayaan shaqaale ka tirsan wasaaradaasi.
Sida uu noo sheegay agaasimaha waaxda duur joogta ee wasaaradda deegaanka iyo isbedelka cimiladda C/naasir Xueen Siciid, oo hogaaminayay barnaamijkani wacyigelineed iyo masuuliyiin kaloo wehelinayay oo 7-dii bishii January khadka telefoonka ugu waramay wargeyska DAWAN, isagoo ku sugnaa magaaladda Berbera.
Waxaanu agaasimuhu ka warbixiyay u jeedadda ololahan wacyigelineed iyo mudadda uu soconayo, waxaanu yidhi, “Wacyigelintaasi waxaanu labadii maalmood ee hore waxaanu ka soo fulinay goboladda Gabiley iyo Awdal, maanta na (6-dii bisha) waxaanu ka fulinay wacyigelintaasi magaaladda Berbera ee xarunta gobolka Saaxil. Beri na (8-deedii bisha) waxaanu wacyigelintaasi ka fulin doonaa magaaladda Burco ee xarunta gobolka Togdheer, iyo deegaamadda gobolkaasi ka tirsan”.
Waxaanu intaasi raaciyay, “Goboladda dalkoo dhan waan maraynaa. Degmooyinka, tuullooyinka iyo xataa dhulka miyiga ah, waanu ka fulinaynaa wacyigelintaasi. Bulshada na waxaa lagu wacyigelinayaa sidii ay duur joogta u ilaalin lahaayeen. Birro ayaana lagu xidhayaa meelaha Kaantarooladda ah, ciidamadda amaanka ee ka hawl galla goobaha Kaantaroolada na waanu la kulmaynaa.
Ololahani wacyigelinta bulshadda ee ilaalinta duur joogta waxa uu soconayaa muddo toban maalmood ah, iyadoo aanu dalkoo dhan ka fulin doono. Waxaana fulinaysa wacyigelintani wasaaradda deegaanka iyo isbedelka cimiladda Somaliland gaar ahaana waaxda duur joogta” ayuu yidhi C/naasir Siciid.
Geesta kale C/naasir Xuseen Siciid, waxa uu sharaxaad ka bixiyay Birraha qaybta ka ah wacyigelintaasi ee lagu xidhay goobaha Kaantarooladda ah ee waddooyinka dalka.
Waxaanu yidhi, “Biirahaasi wacyigelinta qaybta ka ah, waxaanu ku xidhnay Kaantarooladda si qof walboo maraya jidka ama derawaladda gaadiidku u arkaan, sharciyan….. markaa waxaa lagu wacyigelinayaa askarta joogta ama ka hawl gasha Kaantarooladda in ay gaadiidka Waddooyinka maraya la socdaan… sidoo kalena loo sheego in ay ilaaliyaan duur joogta xiliyadda habeenkii Waddooyinka ka gudbaysa, oo aanay jiidhin.
Waayo? Waxaa dhacda, oo aan aragnaa duur joog badan oo baabuurtu ay Waddooyinka ku jiidhaan. Markaa waa wacyigelin guud… oo ay wasaaradda deegaanka iyo isbedelka cimiladda Somaliland sanadkiiba mar samayso. Waxaana fulinta iyo dhaqaale ahaanba wasaaradda deegaanka, oo shaqaalaheedu fulinayaan”.
Ugu danbayn agaasimaha waaxda duur joogta ayaa ugu baaqay guud ahaanba bulshadda reer Somaliland in ay ilaaliyaan duur joogta dalkeena, maadaama oo ay ka mid tahay khayraadka dabiiciga ah ee dalka.
“Fariinta aan u dirayo bulshadda reer Somaliland ee ku aadan ilaalinta duur joogta waxay tahay, duur joogta halkeedda ku ilaali, duurka ah ee ay ku nooshahay. Duur joogtu na, waa khayraad aynu leenahay, waana quruxda iyo bilicda deegaankeenna oo ay ka qayb qaadataa.
Markaa si jiilasheena danbe loo ilaaliyo, oo aanay hadhowto sheeko ku noqonin sida duur joog badan oo dalkeenu lahaan jiray, oo inaga dabar-go’day waa in kuwan imika jooga la ilaaliyo” ayuu yidhi C/naasir Xuseen Siciid.
Geesta kale wasaaradda Deegaanka iyo isbedelka cimiladda Somaliland ayaa 10-kii isla bishan January waxay gobolka Togdheer ka fulisay wacyigelinta ilaalinta duur joogta. Waxaana fulinta wacyigelintaasi hogaaminayay agaasimaha waaxda duur joogta ee wasaaradda deegaanka iyo isbedelka cimiladda Somaliland C/naasir Xuseen Siciid.
Iyadoona ay masuuliyiinta wasaaradda deegaanka wacyigelintaasi kala qayb qaateen maamulka gobolka Togdheer, ka degmadda Burco, iyo qaybaha bulshadda magaaladda Burco. Fulinta wacyigelintaasi ayaa shacabka deegaamadda gobolka Togdheer loogu diray baaq ku aadan inay ilaaliyaan duur joogta kala duwan ee ku nool gobolka Togdheer.
Sidoo kale wasaaradda Deegaanka Somaliland waxay 12-kii bishan January gobolka Sool iyo deegaano hoos yimaada ka fulisay Wacyigelinta Ilaalinta Duur Joogta. Wacyigelintaasi oo ay wasaaradda deegaanka Somaliland muddooyinkan ba ka wadday goboladda iyo degmooyinka dalka, waxaa hogaaminaya agaasimaha waaxda duur joogta ee wasaaradaasi C/naasir Xuseen Siciid.
Fulinta wacyigelinta maanta ee Laascaanood waxaa kala qayb qaatay badhasaabka gobolka Sool C/kariin Aadan Xaaji Diiriye, iyadoo halkaasi qaybaha kala duwan ee bulshadda loogu soo bandhigay wacyigelintaasi.
Sidoo kale waxaa halkaasi goob joog ka ahaa isu-duwaha wasaaradda deegaanka ee gobolka Sool, iyo xubno kaloo masuuliyiinta wasaaradda deegaanka ee gobolkaasi ka tirsan.
Badhasaabka Sool oo halkaasi hadal ka jeediyay ayaa wasaaradda deegaanka ku bogaadiyay barnaamijkan wacyigelinta ah ee ku saabsan ilaalinta duur joogta dalkeena oo qayb ka ah quruxda iyo hantideena.
Waxaanu sheegay C/kariin Aadan Xaaji Diiriye, in ay muhiim tahay in ay bulshadeenu ilaashadaan duur joogto, iyadoo haddii la laayo ama la iibiyo oo ay duur joogtu inaga guurto in deegaankeenana uu isbedel ku imanayo.
C/kariin Aadan Xaaji Diiriye, ayaa u soo jeediyay dadka ka ganacsadda duur joogta in ay ka waantoobaan arrintaasi, isla markaana qofkii lagu qabto isagoo ficiladaasi ku jira in sharciga la hor gayn doono.
Badhasaabka Sool ayaa faray laamaha amaanka ee gobolkaasi ee ku shaqadda leh in ay ka shaqeeyaan ilaalinta ka ganacsiga sharci darradda ah ee duur joogta.
Agaasimaha waaxda duur joogta ee wasaaradda deegaanka iyo isbedelka cimiladda Somaliland C/naasir Xuseen Siciid, ayaa isna ka warbixiyay wacyigelintaasi iyo goboladda ay ka soo fuliyeen mudadda ay qabteen.
Dhinaca kale isla 15-kii bishan January ayaa wasaaradda Deegaanka iyo Isbedelka Cimilada Somaliland ayaa wacyigelin balaadhan oo ku saabsan ilaalinta deegaanka iyo duur joogta ka fulisay gobolka Sanaag.
Waxaana fulinta wacyigelintaasi wasaaradda deegaanka kala qayb qaatay maamulka gobolka Sanaag. Iyadoona barnaamijkaasi wacyigelinta uu hogaaminayo agaasimaha waaxda duur joogta ee wasaaradda deegaanka iyo isbedelka cimiladda C/naasir Xuseen Siciid.