Shiinaha ayaa dhoolatus militari la sameeyey todobaadkan Ruushka iyo Iran gacanka Cumaan, oo ah marin biyood muhiim ah oo u dhow halka laga soo galo Gacanka Faaris ama Pasian Gulf.
Dhoolatuskan oo loogu magac daray “Maritime security belts 2024”, waxa uu socday muddo shan maalmood ah, waxaana ka qeyb galay ciidamada badda iyo kuwa duulista, iyada oo ujeedka koowaad uu yahay sidii kor loogu qaadi lahaa ammaanka dhaq dhaqaaqyada dhaqaalaha badda, sida ay sheegtay Wasaaradda Difaaca ee Ruushka.
Dhoolatuskan ayaa laga yaabaa in la qorsheeyay wakhti dheer ka hor dagaalka Israa’iil iyo Xamaas ee hadda socda, laakiin saamayntiisa iyo farriintiisu waxay soo jeedisay daneeyayaasha gobolka iyo reer Galbeedka, sida ay falanqeeyayaashu qabaan.
In ka badan 20 markab, doonyo dagaal, kuwa xamuulka qaada iyo helikabtarrada ciidamada badda ayaa ka qayb qaatay tijaabada.
Wakaaladda wararka ee Iran Mehr News Agency ayaa sheegtay in ciidamada ilaalada kacaanka Islaamiga ah ee Iran (IRGC) ay dhoolatuska kaga qaby qaateen maraakiib dagaal oo cusub oo uu ku jiro markabka Shahid Soleimani corvette.
“Taasi waa mid arrimaha wax ka bedeli karta,” Wendell Minnick, oo ku takhasusay hubka iyo “hubka Shiinaha “, ayaa u sheegay VOA.
“Fiiro gaar ah ha loo yeesho gantaalada lidka maraakiibta ee maraakiibta,” Minnick ayaa yidhi. “Ciidanka badda ee Maraykanku dhibaato dhab ah ayey ku qabaan noocyadan gantaallada.”
Markabka ay maamusho Ilaalada kacaanka Iran ee Shahid Soleimani corvette ayaa waxaa lagu rakibay gantaalada riddada dheer iyo kuwa gaaban ee ka hortagga maraakiibta. Waa markabkii ugu horeeyay ee Iran oo lagu rakibay VLS oo horumarsan, ama Nidaamyada Daahfurka Tooska ah, ee ridida gantaalada dhulka iyo hawada.
“Tani waxay siinaysaa ciidamada badda ee Maraykanka xaalad madax wareer ah iyo jihooyinka badan ee aanay suurtogal ahayn in ay si guud uga adkaadaan,” ayuu yidhi Minnick.
Rear Admiral Mohammad Nozari, oo ah taliyaha Ilaalada Iran ee saldhigga Iran ee Chabahar ee gacanka Cumaan, ayaa u sheegay wakaaladda wararka ee Mehr in ujeeddooyinka ugu waaweyn ee dhoolatusku ay yihiin xoojinta amniga gobolka, horumarinta iskaashiga Shiinaha-Ruushka iyo Iiraan, iyo ilaalinta nabadda adduunka iyo amniga badda.
Falanqeeyayaasha ayaa sheegaya in ujeedooyinka Shiinaha, Ruushka iyo Iran ay aad uga fog yihiin sheegashada taliyaha sare ee ciidamada badda ee Iran.
“Shiinaha iyo Ruushku waxay u isticmaalayaan layligan sidii qalab kala duwan oo ay u adeegsan karaan si ay u muujiyaan joogitaankooda iyo inay cadaadis ku saaraan reer galbeedka,” ayuu yiri Meir Javedanfar, oo wax ka dhiga daraasaadka amniga Iran ee Jaamacadda Reichman, Herzliya, Israel.
“Shiinuhu waxa ay leeyihiin leyligani waa wax caadi ah oo aan shaqo ku lahayn waxa ka dhacaya Bariga Dhexe,” ayuu Javedanfar ku sheegay wareysi uu siiyay VOA.
Si kastaba ha ahaatee, in dhoolatusyadani ay ka soo horjeedaan joogitaanka ciidamada badda ee Maraykanka iyo kuwa reer galbeedka oo aan hore loo arag bariga dhexe waxa ay muujinaysaa in loolanka u dhexeeya Shiinaha iyo Ruushka iyo Iran ee ka dhanka ah reer galbeedka uu hadda aad u sii kululaanayo. Biyaha bari ayaa qayb muhiim ah ka qaadanaya tartankan.”